Roedd Ceri, nyrs o’r Barri, yn chwilio am ffordd o leihau cost ei thaith ddyddiol. Gyda diffyg hyder yn ei gallu i feicio ar ffyrdd lleol prysur, roedd hi’n teimlo nad oedd beic yn opsiwn. Ond mae’r cyfle i fenthyg e-feic am ddim gan brosiect E-Symud, ac i fagu hyder drwy hyfforddiant Bikeability, wedi newid ei meddwl, a’i bywyd.
Cafodd Ceri sgwrs gyda ni am sut mae beicio wedi newid ei bywyd. Llun gan J Bewley.
“Roeddwn i’n dechrau swydd newydd mewn meddygfa yn y Barri, oedd ond dair milltir o fy nghartref.
“Roedd teithio i fy swydd flaenorol, a oedd lawer ymhellach i ffwrdd, wedi bod yn costio tua £200 y mis i mi.
“Dechreuais feddwl y gallai seiclo i'r gwaith bob dydd gael gwared ar y gost honno.
“Ond doeddwn i ddim wedi bod ar gefn beic ers tua 10 mlynedd. Doedd gen i ddim hyder, yn enwedig ar y prif ffyrdd.
“Ar ôl ystyried cael gwersi beicio, cefais fy nghyfeirio at Sustrans.
“Fe wnes i egluro pa mor nerfus oeddwn i, ac fe wnaethon nhw awgrymu fy mod i’n rhoi cynnig ar e-feic ac yn cael rhywfaint o Hyfforddiant Bikeability.”
Goresgyn ofnau a magu hyder
Fe wnaeth Ceri fenthyg e-feic am gyfanswm o wyth wythnos, cyn prynu ei beic ei hun.
Llwyddodd i gael hyfforddiant Bikeability drwy Sustrans gan fod ei chyflogwr wedi llofnodi Siarter Teithio Iach Bro Morgannwg.
Yn ystod yr wythnosau cyntaf hynny, cafodd fudd o hyfforddiant i’w helpu i fagu hyder ar ddwy olwyn a goresgyn ei hofnau.
“Deuthum i arfer â’r e-feic yn eithaf cyflym.
“Euthum i’w nôl o’r Barri a beicio gartref, felly roeddwn i’n gwybod o’r diwrnod cyntaf fy mod i’n iawn ar ffyrdd tawel.
“Ond roeddwn i wir angen y gwersi cyn mynd ar ffyrdd prysur gyda llawer o draffig.
“Roeddwn i’n poeni am wneud rhywbeth o’i le a rhoi fy hun mewn perygl yn ddiarwybod.
“Rhoddodd y gwersi’r hyder ychwanegol hwnnw i mi oedd ei angen arnaf i feicio ymhellach i ffwrdd a defnyddio ffyrdd prysur.
“Nawr does gen i ddim problem dal y traffig yn ôl a beicio ar fy nghyflymder fy hun. Rwy’n teimlo mai fi sy’n rheoli.
“Roedd diffyg hyder yn rhwystr mawr i allu mwynhau beicio ac fe wnaeth y gwersi fy helpu i oresgyn hynny.”
Hyd yn hyn, mae Ceri wedi cyfyngu ei chymudo i ddau ddiwrnod yr wythnos. Ond mae hi’n dweud:
“Rydw i wedi sylwi fy mod i’n bendant yn teimlo’n fwy ffres pan fydda i’n dod i’r gwaith ar y diwrnodau rydw i’n mynd ar fy meic.
“Rydw i wedi cyflawni rhywbeth cyn i mi gyrraedd hyd yn oed, a dim ond pum munud yn fwy ar y beic mae’n ei gymryd i mi nag y mae’n ei gymryd yn y car.”
Ers i Ceri ddechrau beicio, mae ei thaith ddyddiol i’r gwaith wedi newid er gwell. Llun gan: J Bewley.
Hwb i iechyd meddwl
“Y gwahaniaeth mwyaf mae’r beic wedi’i wneud yw i fy iechyd meddwl.
“Mae seiclo i’r gwaith yn rhoi mwy o le i mi feddwl, mae’n amser datgywasgu.
“Rydw i’n lwcus oherwydd rwy’n cael beicio drwy Barc Porthceri. Does dim rhaid i mi feddwl am draffig yno, mae’n dawel, yn heddychlon ac nid oes neb o gwmpas ar wahân i’r wiwerod!
“Ar e-feic, gallwch weithio mor galed neu gyn lleied ag y dymunwch chi. Mae gwneud yr ymdrech gorfforol honno yn fy helpu i ymlacio. Mae’n ffordd o gael gwared ar straen.
“Mae’n wych cael yr opsiwn hwnnw o beidio â defnyddio fy nghar bob dydd.
“Mae bod yn sownd mewn traffig yn ychwanegu straen at eich diwrnod, ond pan fyddwch chi’n beicio rydych chi’n cael awyr iach a heulwen ar eich wyneb.”
Ffordd fwy cost-effeithiol o gymudo
Mae Ceri eisoes wedi sylwi ar wahaniaeth yn y swm y mae’n ei wario ar danwydd bob mis ac mae’n gweld ei e-feic fel buddsoddiad a fydd yn arbed mwy o arian iddi yn y tymor hwy. Dywedodd:
“Mae hefyd yn arbed amser i mi.
“Fel arfer, rwy’n mynd i ddosbarthiadau ymarfer corff ar ôl gwaith ond, erbyn i mi gyrraedd adref, newid fy nillad a theithio yno, mae’n cymryd y rhan fwyaf o’m noson.
“Gyda’r e-feic, rydw i’n cyflawni popeth wrth gymudo. Mae’n wych ar gyfer ffyrdd prysur o fyw.
“Ac, er bod yr arbedion cost yn bwysicach ar y dechrau na’r effaith amgylcheddol, rydych chi wir yn teimlo eich bod yn gwneud rhywbeth da i'r byd pan fyddwch chi’n beicio heibio’r holl geir.
Ceri yn beicio i’r gwaith yn iachach ac yn hapusach ar ei e-feic. Llun gan: J Bewley.
Rhowch gynnig ar e-feic – gallai newid eich bywyd
“Roedd gallu treialu’r e-feic, heb unrhyw ymrwymiad, yn wych.
“Os ydych chi’n meddwl am y peth, ewch amdani. Does dim byd i’w golli a chymaint i’w ennill!
“Mae’r profiad hwn wedi newid fy mywyd.
“Mae’n hobi newydd, mae’n arbed arian i chi ac mae mor dda i’ch lles.”
Gwybodaeth am y prosiect E-Symud
Mae E-Symud yn brosiect a ariennir gan Lywodraeth Cymru, ac sy’n cael ei ddarparu mewn partneriaeth â Sustrans, sy’n galluogi pobl i fenthyg beiciau trydan am ddim am bedair wythnos.
Mae 20 o e-feiciau ar gael drwy’r cynllun yn y Barri a’r ardal gyfagos i’w defnyddio.
Mae’r prosiect hefyd yn cael ei gynnal mewn dinasoedd a threfi eraill ledled Cymru, gan gynnwys Aberystwyth, y Drenewydd, y Rhyl ac Abertawe.
Mae’r prosiect E-Symud wedi helpu pobl sydd â chysylltiadau trafnidiaeth gyhoeddus gwael, dim mynediad at geir, sy’n hŷn a gyda chyflyrau iechyd i gael mynediad at e-feiciau a’u benthyg am ddim, gyda 70% o’r cyfranogwyr yn adrodd am effaith gadarnhaol ar eu hiechyd, a 76% yn adrodd am effaith gadarnhaol ar eu lles.
E-Symud Treialu benthyca e-feiciau a beiciau e-cargo yng Nghymru
Cysylltwch â E-Move drwy e-bostio EMove.Barry@sustrans.org.uk.
